Conseggio pe-o patrimònio linguistico ligure

Conseggio ligure

DEIZE: diçionäio italian-zeneise

ascoltare

v.tr.
  1. udire

    sentî [seŋˈtiː]

    stâ à sentî [ˈstaː a seŋˈtiː]

    Exempi

    hai voglia di ascoltare un po’ di jazz?

    t’æ coæ de sentî un pö de jazz?

  2. stare con le orecchie tese

    stâ à sentî [ˈstaː a seŋˈtiː]

    stâ in oegion intransitivo [ˈstaː in weːˈdʒuŋ]

    Exempi

    ascoltiamo per sentire quando passa l’aereo nemico

    stemmo in oegion pe sentî quand’o passa l’aereo nemigo

  3. dar retta

    dâ a mente [ˈdaː a ˈmeŋte]

    Exempi

    ascolta quello che dice la maestra!

    danni a mente à quello che dixe a meistra!

  4. per attirare l’attenzione dell’ascoltatore

    ammiâ [aˈmjaː]

    aloa avv. [aˈluːa]

    alantô avv. [alaŋˈtuː]

    Exempi

    ascolta, cosa facciamo domani?

    ammia, cöse femmo doman?

Coniugaçioin

ammiâ

Part. pass. ammiou

Ger. ammiando

Ind.
Pres.
  1. mi ammio
  2. ti t’ammi
  3. lê o/a l’ammia
  4. niatri ammiemmo/ammiemo
  5. viatri ammiæ
  6. lô ammian
Impf.
  1. mi ammiava
  2. ti t’ammiavi
  3. lê o/a l’ammiava
  4. niatri ammiavimo
  5. viatri ammiavi
  6. lô ammiavan
Fut.
  1. mi ammiò
  2. ti t’ammiæ
  3. lê o/a l’ammià
  4. niatri ammiemo
  5. viatri ammiei
  6. lô ammian
Conz.
Pres.
  1. che mi ammie
  2. che ti t’ammi
  3. che lê o/a l’ammie
  4. che niatri ammiemmo/ammiemo
  5. che viatri ammiæ
  6. che lô ammian
Impf.
  1. che mi ammiesse
  2. che ti t’ammiesci
  3. che lê o/a l’ammiesse
  4. che niatri ammiescimo
  5. che viatri ammiesci
  6. che lô ammiessan
Cond.
  1. mi ammieiva/ammiæ
  2. ti t’ammiësci
  3. lê o/a l’ammieiva/ammiæ
  4. niatri ammiëscimo
  5. viatri ammiësci
  6. lô ammieivan/ammiæn
Imper.
  1. ammia ti
  2. ch’o/a l’ammie lê
  3. ammiemmo/ammiemo niatri
  4. ammiæ viatri
  5. ammian lô

Part. pass. dæto

Ger. dando

Ind.
Pres.
  1. mi daggo
  2. ti ti dæ
  3. lê o/a dà
  4. niatri demmo
  5. viatri dæ
  6. lô dan
Impf.
  1. mi dava
  2. ti ti davi
  3. lê o/a dava
  4. niatri davimo
  5. viatri davi
  6. lô davan
Fut.
  1. mi daiò
  2. ti ti daiæ
  3. lê o/a daià
  4. niatri daiemo
  5. viatri daiei
  6. lô daian
Conz.
Pres.
  1. che mi dagghe
  2. che ti ti dagghi
  3. che lê o/a dagghe
  4. che niatri demmo
  5. che viatri dæ
  6. che lô daggan
Impf.
  1. che mi desse
  2. che ti ti desci
  3. che lê o/a desse
  4. che niatri descimo
  5. che viatri desci
  6. che lô dessan
Cond.
  1. mi daieiva/daiæ
  2. ti ti daiësci
  3. lê o/a daieiva/daiæ
  4. niatri daiëscimo
  5. viatri daiësci
  6. lô daieivan/daiæn
Imper.
  1. danni ti
  2. ch’o/a dagghe lê
  3. demmo niatri
  4. dæ viatri
  5. daggan lô
sentî

Part. pass. sentio

Ger. sentindo

Ind.
Pres.
  1. mi sento
  2. ti ti senti
  3. lê o/a sente
  4. niatri sentimmo
  5. viatri sentî
  6. lô sentan
Impf.
  1. mi sentiva
  2. ti ti sentivi
  3. lê o/a sentiva
  4. niatri sentivimo
  5. viatri sentivi
  6. lô sentivan
Fut.
  1. mi sentiò
  2. ti ti sentiæ
  3. lê o/a sentià
  4. niatri sentiemo
  5. viatri sentiei
  6. lô sentian
Conz.
Pres.
  1. che mi sente
  2. che ti ti senti
  3. che lê o/a sente
  4. che niatri sentimmo
  5. che viatri sentî
  6. che lô sentan
Impf.
  1. che mi sentisse
  2. che ti ti sentisci
  3. che lê o/a sentisse
  4. che niatri sentiscimo
  5. che viatri sentisci
  6. che lô sentissan
Cond.
  1. mi sentieiva/sentiæ
  2. ti ti sentiësci
  3. lê o/a sentieiva/sentiæ
  4. niatri sentiëscimo
  5. viatri sentiësci
  6. lô sentieivan/sentiæn
Imper.
  1. senti ti
  2. ch’o/a sente lê
  3. sentimmo niatri
  4. sentî viatri
  5. sentan lô
stâ

Part. pass. stæto

Ger. stando

Ind.
Pres.
  1. mi staggo
  2. ti ti stæ
  3. lê o/a stà
  4. niatri stemmo
  5. viatri stæ
  6. lô stan
Impf.
  1. mi stava
  2. ti ti stavi
  3. lê o/a stava
  4. niatri stavimo
  5. viatri stavi
  6. lô stavan
Fut.
  1. mi staiò
  2. ti ti staiæ
  3. lê o/a staià
  4. niatri staiemo
  5. viatri staiei
  6. lô staian
Conz.
Pres.
  1. che mi stagghe
  2. che ti ti stagghi
  3. che lê o/a stagghe
  4. che niatri stemmo
  5. che viatri stæ
  6. che lô staggan
Impf.
  1. che mi stesse
  2. che ti ti stesci
  3. che lê o/a stesse
  4. che niatri stescimo
  5. che viatri stesci
  6. che lô stessan
Cond.
  1. mi staieiva/staiæ
  2. ti ti staiësci
  3. lê o/a staieiva/staiæ
  4. niatri staiëscimo
  5. viatri staiësci
  6. lô staieivan/staiæn
Imper.
  1. stanni ti
  2. ch’o/a stagghe lê
  3. stemmo niatri
  4. stæ viatri
  5. staggan lô