Conseggio pe-o patrimònio linguistico ligure

Conseggio ligure

DEIZE

Diçionäio italian-zeneise

rompere le palle

loc. v.
  1. volgare: infastidire qcn. insistentemente

    rompî e balle [ruŋˈpiː e ˈbalˑe]

    sciugâ e balle [ʃyˈɡaː e ˈbalˑe]

    streppâ e balle [streˈpaː e ˈbalˑe]

    fâ giâ e balle [ˈfaː ˈdʒjaː e ˈbalˑe]

    alleitâ o bellin [alejˈtɔ w beˈliŋ]

    menâ o bellin [meˈnɔ w beˈliŋ]

    rompî o bellin [ruŋˈpiː u beˈliŋ]

    sciugâ o bellin [ʃyˈɡɔ w beˈliŋ]

    sussâ o bellin [syˈsɔ w beˈliŋ]

    i vicini hanno cominciato a romperci le palle già alle otto di mattina

    i vexin an comensou à rompîne e balle za à eutt’oe da mattin

Arregòrdo

In luogo di balle, si può usare in genovese anche cogge [ˈkudʒˑe] “coglioni”, di significato del tutto analogo e altrettanto diretto. Un’alternativa più scherzosa e attenuata è invece caccalloe [kaˈkalˑwe], termine che designa le galle delle querce e, per estensione metaforica, i testicoli.

Coniugaçioin

Indicativo

Presente

  1. <small>mi</small> fasso
  2. <small>ti</small> ti fæ
  3. <small>lê o/a</small> fa
  4. <small>niatri</small> femmo
  5. <small>viatri</small> fæ
  6. <small>liatri</small> fan

Imperfetto

  1. <small>mi</small> fava/faxeiva
  2. <small>ti</small> ti favi/faxeivi
  3. <small>lê o/a</small> fava/faxeiva
  4. <small>niatri</small> favimo/faxeivimo
  5. <small>viatri</small> favi/faxeivi
  6. <small>liatri</small> favan/faxeivan

Futuo

  1. <small>mi</small> faiò
  2. <small>ti</small> ti faiæ
  3. <small>lê o/a</small> faià
  4. <small>niatri</small> faiemo
  5. <small>viatri</small> faiei
  6. <small>liatri</small> faian

Conzontivo

Presente

  1. <small>che mi</small> fasse
  2. <small>che ti</small> ti fasci
  3. <small>che lê o/a</small> fasse
  4. <small>che niatri</small> femmo
  5. <small>che viatri</small> fæ
  6. <small>che liatri</small> fassan

Imperfetto

  1. <small>che mi</small> fesse
  2. <small>che ti</small> ti fesci
  3. <small>che lê o/a</small> fesse
  4. <small>che niatri</small> fescimo
  5. <small>che viatri</small> fesci
  6. <small>che liatri</small> fessan

Condiçionale

  1. <small>mi</small> faieiva/faiæ
  2. <small>ti</small> ti faiësci
  3. <small>lê o/a</small> faieiva/faiæ
  4. <small>niatri</small> faiëscimo
  5. <small>viatri</small> faiësci
  6. <small>liatri</small> faieivan/faiæn

Imperativo

  1. fanni <small>ti!</small>
  2. femmo <small>niatri!</small>
  3. fæ <small>viatri!</small>

Partiçipio passou

  1. m. s. fæto
  2. m. p. fæti
  3. f. s. fæta
  4. f. p. fæte

Gerundio

  1. fando, faxendo
menâ

Indicativo

Presente

  1. <small>mi</small> meno
  2. <small>ti</small> ti meni
  3. <small>lê o/a</small> mena
  4. <small>niatri</small> menemmo
  5. <small>viatri</small> menæ
  6. <small>liatri</small> menan

Imperfetto

  1. <small>mi</small> menava
  2. <small>ti</small> ti menavi
  3. <small>lê o/a</small> menava
  4. <small>niatri</small> menavimo
  5. <small>viatri</small> menavi
  6. <small>liatri</small> menavan

Futuo

  1. <small>mi</small> meniò
  2. <small>ti</small> ti meniæ
  3. <small>lê o/a</small> menià
  4. <small>niatri</small> meniemo
  5. <small>viatri</small> meniei
  6. <small>liatri</small> menian

Conzontivo

Presente

  1. <small>che mi</small> mene
  2. <small>che ti</small> ti meni
  3. <small>che lê o/a</small> mene
  4. <small>che niatri</small> menemmo
  5. <small>che viatri</small> menæ
  6. <small>che liatri</small> menan

Imperfetto

  1. <small>che mi</small> menesse
  2. <small>che ti</small> ti menesci
  3. <small>che lê o/a</small> menesse
  4. <small>che niatri</small> menescimo
  5. <small>che viatri</small> menesci
  6. <small>che liatri</small> menessan

Condiçionale

  1. <small>mi</small> menieiva/meniæ
  2. <small>ti</small> ti meniësci
  3. <small>lê o/a</small> menieiva/meniæ
  4. <small>niatri</small> meniëscimo
  5. <small>viatri</small> meniësci
  6. <small>liatri</small> menieivan/meniæn

Imperativo

  1. mena <small>ti!</small>
  2. menemmo <small>niatri!</small>
  3. menæ <small>viatri!</small>

Partiçipio passou

  1. m. s. menou
  2. m. p. menæ
  3. f. s. menâ
  4. f. p. menæ

Gerundio

  1. menando
rompî

Indicativo

Presente

  1. <small>mi</small> rompo
  2. <small>ti</small> ti rompi
  3. <small>lê o/a</small> rompe
  4. <small>niatri</small> rompimmo
  5. <small>viatri</small> rompî
  6. <small>liatri</small> rompan

Imperfetto

  1. <small>mi</small> rompiva
  2. <small>ti</small> ti rompivi
  3. <small>lê o/a</small> rompiva
  4. <small>niatri</small> rompivimo
  5. <small>viatri</small> rompivi
  6. <small>liatri</small> rompivan

Futuo

  1. <small>mi</small> rompiò
  2. <small>ti</small> ti rompiæ
  3. <small>lê o/a</small> rompià
  4. <small>niatri</small> rompiemo
  5. <small>viatri</small> rompiei
  6. <small>liatri</small> rompian

Conzontivo

Presente

  1. <small>che mi</small> rompe
  2. <small>che ti</small> ti rompi
  3. <small>che lê o/a</small> rompe
  4. <small>che niatri</small> rompimmo
  5. <small>che viatri</small> rompî
  6. <small>che liatri</small> rompan

Imperfetto

  1. <small>che mi</small> rompisse
  2. <small>che ti</small> ti rompisci
  3. <small>che lê o/a</small> rompisse
  4. <small>che niatri</small> rompiscimo
  5. <small>che viatri</small> rompisci
  6. <small>che liatri</small> rompissan

Condiçionale

  1. <small>mi</small> rompieiva/rompiæ
  2. <small>ti</small> ti rompiësci
  3. <small>lê o/a</small> rompieiva/rompiæ
  4. <small>niatri</small> rompiëscimo
  5. <small>viatri</small> rompiësci
  6. <small>liatri</small> rompieivan/rompiæn

Imperativo

  1. rompi <small>ti!</small>
  2. rompimmo <small>niatri!</small>
  3. rompî <small>viatri!</small>

Partiçipio passou

  1. m. s. rotto
  2. m. p. rotti
  3. f. s. rotta
  4. f. p. rotte

Gerundio

  1. rompindo
sciugâ

Indicativo

Presente

  1. <small>mi</small> sciugo
  2. <small>ti</small> ti sciughi
  3. <small>lê o/a</small> sciuga
  4. <small>niatri</small> sciughemmo
  5. <small>viatri</small> sciugæ
  6. <small>liatri</small> sciugan

Imperfetto

  1. <small>mi</small> sciugava
  2. <small>ti</small> ti sciugavi
  3. <small>lê o/a</small> sciugava
  4. <small>niatri</small> sciugavimo
  5. <small>viatri</small> sciugavi
  6. <small>liatri</small> sciugavan

Futuo

  1. <small>mi</small> sciughiò
  2. <small>ti</small> ti sciughiæ
  3. <small>lê o/a</small> sciughià
  4. <small>niatri</small> sciughiemo
  5. <small>viatri</small> sciughiei
  6. <small>liatri</small> sciughian

Conzontivo

Presente

  1. <small>che mi</small> sciughe
  2. <small>che ti</small> ti sciughi
  3. <small>che lê o/a</small> sciughe
  4. <small>che niatri</small> sciughemmo
  5. <small>che viatri</small> sciugæ
  6. <small>che liatri</small> sciugan

Imperfetto

  1. <small>che mi</small> sciughesse
  2. <small>che ti</small> ti sciughesci
  3. <small>che lê o/a</small> sciughesse
  4. <small>che niatri</small> sciughescimo
  5. <small>che viatri</small> sciughesci
  6. <small>che liatri</small> sciughessan

Condiçionale

  1. <small>mi</small> sciughieiva/sciughiæ
  2. <small>ti</small> ti sciughiësci
  3. <small>lê o/a</small> sciughieiva/sciughiæ
  4. <small>niatri</small> sciughiëscimo
  5. <small>viatri</small> sciughiësci
  6. <small>liatri</small> sciughieivan/sciughiæn

Imperativo

  1. sciuga <small>ti!</small>
  2. sciughemmo <small>niatri!</small>
  3. sciugæ <small>viatri!</small>

Partiçipio passou

  1. m. s. sciugou
  2. m. p. sciugæ
  3. f. s. sciugâ
  4. f. p. sciugæ

Gerundio

  1. sciugando
sussâ

Indicativo

Presente

  1. <small>mi</small> susso
  2. <small>ti</small> ti sussi
  3. <small>lê o/a</small> sussa
  4. <small>niatri</small> sussemmo
  5. <small>viatri</small> sussæ
  6. <small>liatri</small> sussan

Imperfetto

  1. <small>mi</small> sussava
  2. <small>ti</small> ti sussavi
  3. <small>lê o/a</small> sussava
  4. <small>niatri</small> sussavimo
  5. <small>viatri</small> sussavi
  6. <small>liatri</small> sussavan

Futuo

  1. <small>mi</small> sussiò
  2. <small>ti</small> ti sussiæ
  3. <small>lê o/a</small> sussià
  4. <small>niatri</small> sussiemo
  5. <small>viatri</small> sussiei
  6. <small>liatri</small> sussian

Conzontivo

Presente

  1. <small>che mi</small> susse
  2. <small>che ti</small> ti sussi
  3. <small>che lê o/a</small> susse
  4. <small>che niatri</small> sussemmo
  5. <small>che viatri</small> sussæ
  6. <small>che liatri</small> sussan

Imperfetto

  1. <small>che mi</small> sussesse
  2. <small>che ti</small> ti sussesci
  3. <small>che lê o/a</small> sussesse
  4. <small>che niatri</small> sussescimo
  5. <small>che viatri</small> sussesci
  6. <small>che liatri</small> sussessan

Condiçionale

  1. <small>mi</small> sussieiva/sussiæ
  2. <small>ti</small> ti sussiësci
  3. <small>lê o/a</small> sussieiva/sussiæ
  4. <small>niatri</small> sussiëscimo
  5. <small>viatri</small> sussiësci
  6. <small>liatri</small> sussieivan/sussiæn

Imperativo

  1. sussa <small>ti!</small>
  2. sussemmo <small>niatri!</small>
  3. sussæ <small>viatri!</small>

Partiçipio passou

  1. m. s. sussou
  2. m. p. sussæ
  3. f. s. sussâ
  4. f. p. sussæ

Gerundio

  1. sussando