separare
-
dividere cose unite, vicine o mescolate spartî [sparˈtiː]
dividde [diˈvidˑe]
separâ [sepaˈraː]
Examples
il fiume separa le due città
o sciumme o spartisce e doe çittæ
prima di fare il bucato, ricordati di separare i colorati dai bianchi
avanti de fâ a bugâ, arregòrdite de spartî i coî da-i gianchi
-
allontanare due persone spartî [sparˈtiː]
dividde [diˈvidˑe]
separâ [sepaˈraː]
Examples
hanno chiamato la polizia per separare quei due che si picchiavano
an ciammou a poliçia pe spartî quelli doî che se davan
-
riconoscere la differenza tra elementi simili o confusi conosce [kuˈnuʃˑe]
distingue [disˈtiŋɡwe]
discerne [diˈʃɛːrne]
Examples
è importante saper separare ciò che conta dalle distrazioni
l’é importante ëse bon à conosce quello che conta da-e distraçioin
separarsi
-
allontanarsi o dividersi da qcn. lasciâse [laˈʃaːse]
spartîse [sparˈtiːse]
dividdise [diˈvidˑise]
separâse [sepaˈraːse]
Examples
ci siamo separati all’incrocio e ognuno ha preso la sua strada
se semmo lasciæ à l’incroxo e ciaschedun o l’à piggiou o seu cammin
-
divorziare spartîse [sparˈtiːse]
lasciâse [laˈʃaːse]
Examples
si sono separati dopo dieci anni di matrimonio
se son spartii dòppo dex’anni de maiezzo
Conjugations
conosce
Past part. conosciuo
Ger. conoscendo
- mi conoscio
- ti ti conosci
- lê o/a conosce
- niatri conoscemmo
- viatri conoscei
- lô conoscian
- mi conosceiva
- ti ti conosceivi
- lê o/a conosceiva
- niatri conosceivimo
- viatri conosceivi
- lô conosceivan
- mi conosciò
- ti ti conosciæ
- lê o/a conoscià
- niatri conosciemo
- viatri conosciei
- lô conoscian
- che mi conosce
- che ti ti conosci
- che lê o/a conosce
- che niatri conoscemmo
- che viatri conoscei
- che lô conoscian
- che mi conoscesse
- che ti ti conoscesci
- che lê o/a conoscesse
- che niatri conoscescimo
- che viatri conoscesci
- che lô conoscessan
- mi conoscieiva/conosciæ
- ti ti conosciësci
- lê o/a conoscieiva/conosciæ
- niatri conosciëscimo
- viatri conosciësci
- lô conoscieivan/conosciæn
- conosci ti
- ch’o/a conosce lê
- conoscemmo niatri
- conoscei viatri
- conoscian lô
discerne
Past part. discernuo
Ger. discernendo
- mi discerno
- ti ti discerni
- lê o/a discerne
- niatri discernemmo
- viatri discernei
- lô discernan
- mi discerneiva
- ti ti discerneivi
- lê o/a discerneiva
- niatri discerneivimo
- viatri discerneivi
- lô discerneivan
- mi discerniò
- ti ti discerniæ
- lê o/a discernià
- niatri discerniemo
- viatri discerniei
- lô discernian
- che mi discerne
- che ti ti discerni
- che lê o/a discerne
- che niatri discernemmo
- che viatri discernei
- che lô discernan
- che mi discernesse
- che ti ti discernesci
- che lê o/a discernesse
- che niatri discernescimo
- che viatri discernesci
- che lô discernessan
- mi discernieiva/discerniæ
- ti ti discerniësci
- lê o/a discernieiva/discerniæ
- niatri discerniëscimo
- viatri discerniësci
- lô discernieivan/discerniæn
- discerni ti
- ch’o/a discerne lê
- discernemmo niatri
- discernei viatri
- discernan lô
distingue
Past part. distinto
Ger. distinguendo
- mi distinguo
- ti ti distingui
- lê o/a distingue
- niatri distinguemmo/distinguemo
- viatri distinguei
- lô distinguan
- mi distingueiva
- ti ti distingueivi
- lê o/a distingueiva
- niatri distingueivimo
- viatri distingueivi
- lô distingueivan
- mi distinguiò
- ti ti distinguiæ
- lê o/a distinguià
- niatri distinguiemo
- viatri distinguiei
- lô distinguian
- che mi distingue
- che ti ti distingui
- che lê o/a distingue
- che niatri distinguemmo/distinguemo
- che viatri distinguei
- che lô distinguan
- che mi distinguesse
- che ti ti distinguesci
- che lê o/a distinguesse
- che niatri distinguescimo
- che viatri distinguesci
- che lô distinguessan
- mi distinguieiva/distinguiæ
- ti ti distinguiësci
- lê o/a distinguieiva/distinguiæ
- niatri distinguiëscimo
- viatri distinguiësci
- lô distinguieivan/distinguiæn
- distingui ti
- ch’o/a distingue lê
- distinguemmo/distinguemo niatri
- distinguei viatri
- distinguan lô
dividde
Past part. diviso
Ger. dividdendo
- mi dividdo
- ti ti dividdi
- lê o/a dividde
- niatri dividdemmo
- viatri dividdei
- lô dividdan
- mi dividdeiva
- ti ti dividdeivi
- lê o/a dividdeiva
- niatri dividdeivimo
- viatri dividdeivi
- lô dividdeivan
- mi dividdiò
- ti ti dividdiæ
- lê o/a dividdià
- niatri dividdiemo
- viatri dividdiei
- lô dividdian
- che mi dividde
- che ti ti dividdi
- che lê o/a dividde
- che niatri dividdemmo
- che viatri dividdei
- che lô dividdan
- che mi dividdesse
- che ti ti dividdesci
- che lê o/a dividdesse
- che niatri dividdescimo
- che viatri dividdesci
- che lô dividdessan
- mi dividdieiva/dividdiæ
- ti ti dividdiësci
- lê o/a dividdieiva/dividdiæ
- niatri dividdiëscimo
- viatri dividdiësci
- lô dividdieivan/dividdiæn
- dividdi ti
- ch’o/a dividde lê
- dividdemmo niatri
- dividdei viatri
- dividdan lô
lasciâ
Past part. lasciou
Ger. lasciando
- mi lascio
- ti ti lasci
- lê o/a lascia
- niatri lascemmo
- viatri lasciæ
- lô lascian
- mi lasciava
- ti ti lasciavi
- lê o/a lasciava
- niatri lasciavimo
- viatri lasciavi
- lô lasciavan
- mi lasciò
- ti ti lasciæ
- lê o/a lascià
- niatri lasciemo
- viatri lasciei
- lô lascian
- che mi lasce
- che ti ti lasci
- che lê o/a lasce
- che niatri lascemmo
- che viatri lasciæ
- che lô lascian
- che mi lascesse
- che ti ti lascesci
- che lê o/a lascesse
- che niatri lascescimo
- che viatri lascesci
- che lô lascessan
- mi lascieiva/lasciæ
- ti ti lasciësci
- lê o/a lascieiva/lasciæ
- niatri lasciëscimo
- viatri lasciësci
- lô lascieivan/lasciæn
- lascia ti
- ch’o/a lasce lê
- lascemmo niatri
- lasciæ viatri
- lascian lô
separâ
Past part. separou
Ger. separando
- mi separo
- ti ti separi
- lê o/a separa
- niatri separemmo
- viatri separæ
- lô separan
- mi separava
- ti ti separavi
- lê o/a separava
- niatri separavimo
- viatri separavi
- lô separavan
- mi separiò
- ti ti separiæ
- lê o/a separià
- niatri separiemo
- viatri separiei
- lô separian
- che mi separe
- che ti ti separi
- che lê o/a separe
- che niatri separemmo
- che viatri separæ
- che lô separan
- che mi separesse
- che ti ti separesci
- che lê o/a separesse
- che niatri separescimo
- che viatri separesci
- che lô separessan
- mi separieiva/separiæ
- ti ti separiësci
- lê o/a separieiva/separiæ
- niatri separiëscimo
- viatri separiësci
- lô separieivan/separiæn
- separa ti
- ch’o/a separe lê
- separemmo niatri
- separæ viatri
- separan lô
spartî
Past part. spartio
Ger. spartindo
- mi spartiscio
- ti ti spartisci
- lê o/a spartisce
- niatri spartimmo
- viatri spartî
- lô spartiscian
- mi spartiva
- ti ti spartivi
- lê o/a spartiva
- niatri spartivimo
- viatri spartivi
- lô spartivan
- mi spartiò
- ti ti spartiæ
- lê o/a spartià
- niatri spartiemo
- viatri spartiei
- lô spartian
- che mi spartisce
- che ti ti spartisci
- che lê o/a spartisce
- che niatri spartimmo
- che viatri spartî
- che lô spartiscian
- che mi spartisse
- che ti ti spartisci
- che lê o/a spartisse
- che niatri spartiscimo
- che viatri spartisci
- che lô spartissan
- mi spartieiva/spartiæ
- ti ti spartiësci
- lê o/a spartieiva/spartiæ
- niatri spartiëscimo
- viatri spartiësci
- lô spartieivan/spartiæn
- spartisci ti
- ch’o/a spartisce lê
- spartimmo niatri
- spartî viatri
- spartiscian lô