Council for Ligurian Linguistic Heritage

Ligurian Council

DEIZE

Italian-Ligurian (Genoese) dictionary

stravolgere

tr. v.
  1. di occhi: strabuzzare

    stralunâ [stralyˈnaː]

    quando ha saputo di aver vinto la lotteria, ha stravolto gli occhi

    comm’a l’à sacciuo d’avei guägno a-o semenäio, a l’à stralunou i euggi

  2. mettere in agitazione, turbare

    sciätâ [ʃaːˈtaː]

    conturbâ [kuŋtyrˈbaː]

    un’esperienza traumatica può stravolgere profondamente una persona

    unn’esperiensa traumatica a peu sciätâ ben ben unna persoña

    il divorzio ha stravolto tutta la famiglia

    o divòrçio o l’à sciätou tutta a famiggia

  3. stancare profondamente

    derenâ [dereˈnaː]

    questa maratona sotto il sole di agosto mi ha completamente stravolta

    sta maratoña sott’a-o sô d’agosto a m’à bella che derenou

    le sue lezioni di ballo mi stravolgono sempre, non riesco nemmeno a muovermi

    e seu leçioin de ballo me dereñan delongo, no arriëscio manco à mesciâme

  4. alterare profondamente una situazione, un equilibrio

    sciätâ [ʃaːˈtaː]

    cacciâ pe l’äia [kaˈtʃaː pe l ˈaːja]

    tambusciâ [taŋbyˈʃaː]

    desquinternâ [deskwiŋtɛrˈnaː]

    cacciâ à dòsso bordòsso familiar [kaˈtʃaː ˈdɔsˑu burˈdɔsˑu]

    hai stravolto il mio piano di viaggio con le tue modifiche dell’ultimo minuto

    t’æ sciätou o mæ cian de viægio co-i teu cangi de l’urtimo segondo

    il disboscamento stravolge l’equilibrio dell’ecosistema montano

    o disboscamento o sciata l’equilibrio de l’ecoscistema de montagna

  5. alterare il senso reale di parole o pensieri

    fäscificâ [faːʃifiˈkaː]

    travisâ [traviˈzaː]

Conjugations

conturbâ

Indicative

Present

  1. mi conturbo
  2. ti ti conturbi
  3. lê o/a conturba
  4. niatri conturbemmo
  5. viatri conturbæ
  6. liatri conturban

Imperfect

  1. mi conturbava
  2. ti ti conturbavi
  3. lê o/a conturbava
  4. niatri conturbavimo
  5. viatri conturbavi
  6. liatri conturbavan

Future

  1. mi conturbiò
  2. ti ti conturbiæ
  3. lê o/a conturbià
  4. niatri conturbiemo
  5. viatri conturbiei
  6. liatri conturbian

Subjunctive

Present

  1. che mi conturbe
  2. che ti ti conturbi
  3. che lê o/a conturbe
  4. che niatri conturbemmo
  5. che viatri conturbæ
  6. che liatri conturban

Imperfect

  1. che mi conturbesse
  2. che ti ti conturbesci
  3. che lê o/a conturbesse
  4. che niatri conturbescimo
  5. che viatri conturbesci
  6. che liatri conturbessan

Conditional

  1. mi conturbieiva/conturbiæ
  2. ti ti conturbiësci
  3. lê o/a conturbieiva/conturbiæ
  4. niatri conturbiëscimo
  5. viatri conturbiësci
  6. liatri conturbieivan/conturbiæn

Imperative

  1. conturba ti!
  2. conturbemmo niatri!
  3. conturbæ viatri!

Past participle

  1. m. s. conturbou
  2. m. p. conturbæ
  3. f. s. conturbâ
  4. f. p. conturbæ

Gerund

  1. conturbando
derenâ

Indicative

Present

  1. mi dereño
  2. ti ti dereñi
  3. lê o/a dereña
  4. niatri derenemmo
  5. viatri derenæ
  6. liatri dereñan

Imperfect

  1. mi derenava
  2. ti ti derenavi
  3. lê o/a derenava
  4. niatri derenavimo
  5. viatri derenavi
  6. liatri derenavan

Future

  1. mi dereniò
  2. ti ti dereniæ
  3. lê o/a derenià
  4. niatri dereniemo
  5. viatri dereniei
  6. liatri derenian

Subjunctive

Present

  1. che mi dereñe
  2. che ti ti dereñi
  3. che lê o/a dereñe
  4. che niatri derenemmo
  5. che viatri derenæ
  6. che liatri dereñan

Imperfect

  1. che mi derenesse
  2. che ti ti derenesci
  3. che lê o/a derenesse
  4. che niatri derenescimo
  5. che viatri derenesci
  6. che liatri derenessan

Conditional

  1. mi derenieiva/dereniæ
  2. ti ti dereniësci
  3. lê o/a derenieiva/dereniæ
  4. niatri dereniëscimo
  5. viatri dereniësci
  6. liatri derenieivan/dereniæn

Imperative

  1. dereña ti!
  2. derenemmo niatri!
  3. derenæ viatri!

Past participle

  1. m. s. derenou
  2. m. p. derenæ
  3. f. s. derenâ
  4. f. p. derenæ

Gerund

  1. derenando
desquinternâ

Indicative

Present

  1. mi desquinterno
  2. ti ti desquinterni
  3. lê o/a desquinterna
  4. niatri desquinternemmo
  5. viatri desquinternæ
  6. liatri desquinternan

Imperfect

  1. mi desquinternava
  2. ti ti desquinternavi
  3. lê o/a desquinternava
  4. niatri desquinternavimo
  5. viatri desquinternavi
  6. liatri desquinternavan

Future

  1. mi desquinterniò
  2. ti ti desquinterniæ
  3. lê o/a desquinternià
  4. niatri desquinterniemo
  5. viatri desquinterniei
  6. liatri desquinternian

Subjunctive

Present

  1. che mi desquinterne
  2. che ti ti desquinterni
  3. che lê o/a desquinterne
  4. che niatri desquinternemmo
  5. che viatri desquinternæ
  6. che liatri desquinternan

Imperfect

  1. che mi desquinternesse
  2. che ti ti desquinternesci
  3. che lê o/a desquinternesse
  4. che niatri desquinternescimo
  5. che viatri desquinternesci
  6. che liatri desquinternessan

Conditional

  1. mi desquinternieiva/desquinterniæ
  2. ti ti desquinterniësci
  3. lê o/a desquinternieiva/desquinterniæ
  4. niatri desquinterniëscimo
  5. viatri desquinterniësci
  6. liatri desquinternieivan/desquinterniæn

Imperative

  1. desquinterna ti!
  2. desquinternemmo niatri!
  3. desquinternæ viatri!

Past participle

  1. m. s. desquinternou
  2. m. p. desquinternæ
  3. f. s. desquinternâ
  4. f. p. desquinternæ

Gerund

  1. desquinternando
fäscificâ

Indicative

Present

  1. mi fäscifico
  2. ti ti fäscifichi
  3. lê o/a fäscifica
  4. niatri fäscifichemmo
  5. viatri fäscificæ
  6. liatri fäscifican

Imperfect

  1. mi fäscificava
  2. ti ti fäscificavi
  3. lê o/a fäscificava
  4. niatri fäscificavimo
  5. viatri fäscificavi
  6. liatri fäscificavan

Future

  1. mi fäscifichiò
  2. ti ti fäscifichiæ
  3. lê o/a fäscifichià
  4. niatri fäscifichiemo
  5. viatri fäscifichiei
  6. liatri fäscifichian

Subjunctive

Present

  1. che mi fäscifiche
  2. che ti ti fäscifichi
  3. che lê o/a fäscifiche
  4. che niatri fäscifichemmo
  5. che viatri fäscificæ
  6. che liatri fäscifican

Imperfect

  1. che mi fäscifichesse
  2. che ti ti fäscifichesci
  3. che lê o/a fäscifichesse
  4. che niatri fäscifichescimo
  5. che viatri fäscifichesci
  6. che liatri fäscifichessan

Conditional

  1. mi fäscifichieiva/fäscifichiæ
  2. ti ti fäscifichiësci
  3. lê o/a fäscifichieiva/fäscifichiæ
  4. niatri fäscifichiëscimo
  5. viatri fäscifichiësci
  6. liatri fäscifichieivan/fäscifichiæn

Imperative

  1. fäscifica ti!
  2. fäscifichemmo niatri!
  3. fäscificæ viatri!

Past participle

  1. m. s. fäscificou
  2. m. p. fäscificæ
  3. f. s. fäscificâ
  4. f. p. fäscificæ

Gerund

  1. fäscificando
sciätâ

Indicative

Present

  1. mi sciato
  2. ti ti sciati
  3. lê o/a sciata
  4. niatri sciätemmo
  5. viatri sciätæ
  6. liatri sciatan

Imperfect

  1. mi sciätava
  2. ti ti sciätavi
  3. lê o/a sciätava
  4. niatri sciätavimo
  5. viatri sciätavi
  6. liatri sciätavan

Future

  1. mi sciätiò
  2. ti ti sciätiæ
  3. lê o/a sciätià
  4. niatri sciätiemo
  5. viatri sciätiei
  6. liatri sciätian

Subjunctive

Present

  1. che mi sciate
  2. che ti ti sciati
  3. che lê o/a sciate
  4. che niatri sciätemmo
  5. che viatri sciätæ
  6. che liatri sciatan

Imperfect

  1. che mi sciätesse
  2. che ti ti sciätesci
  3. che lê o/a sciätesse
  4. che niatri sciätescimo
  5. che viatri sciätesci
  6. che liatri sciätessan

Conditional

  1. mi sciätieiva/sciätiæ
  2. ti ti sciätiësci
  3. lê o/a sciätieiva/sciätiæ
  4. niatri sciätiëscimo
  5. viatri sciätiësci
  6. liatri sciätieivan/sciätiæn

Imperative

  1. sciata ti!
  2. sciätemmo niatri!
  3. sciätæ viatri!

Past participle

  1. m. s. sciätou
  2. m. p. sciätæ
  3. f. s. sciätâ
  4. f. p. sciätæ

Gerund

  1. sciätando
stralunâ

Indicative

Present

  1. mi straluño
  2. ti ti straluñi
  3. lê o/a straluña
  4. niatri stralunemmo
  5. viatri stralunæ
  6. liatri straluñan

Imperfect

  1. mi stralunava
  2. ti ti stralunavi
  3. lê o/a stralunava
  4. niatri stralunavimo
  5. viatri stralunavi
  6. liatri stralunavan

Future

  1. mi straluniò
  2. ti ti straluniæ
  3. lê o/a stralunià
  4. niatri straluniemo
  5. viatri straluniei
  6. liatri stralunian

Subjunctive

Present

  1. che mi straluñe
  2. che ti ti straluñi
  3. che lê o/a straluñe
  4. che niatri stralunemmo
  5. che viatri stralunæ
  6. che liatri straluñan

Imperfect

  1. che mi stralunesse
  2. che ti ti stralunesci
  3. che lê o/a stralunesse
  4. che niatri stralunescimo
  5. che viatri stralunesci
  6. che liatri stralunessan

Conditional

  1. mi stralunieiva/straluniæ
  2. ti ti straluniësci
  3. lê o/a stralunieiva/straluniæ
  4. niatri straluniëscimo
  5. viatri straluniësci
  6. liatri stralunieivan/straluniæn

Imperative

  1. straluña ti!
  2. stralunemmo niatri!
  3. stralunæ viatri!

Past participle

  1. m. s. stralunou
  2. m. p. stralunæ
  3. f. s. stralunâ
  4. f. p. stralunæ

Gerund

  1. stralunando
tambusciâ

Indicative

Present

  1. mi tambuscio
  2. ti ti tambusci
  3. lê o/a tambuscia
  4. niatri tambuscemmo
  5. viatri tambusciæ
  6. liatri tambuscian

Imperfect

  1. mi tambusciava
  2. ti ti tambusciavi
  3. lê o/a tambusciava
  4. niatri tambusciavimo
  5. viatri tambusciavi
  6. liatri tambusciavan

Future

  1. mi tambusciò
  2. ti ti tambusciæ
  3. lê o/a tambuscià
  4. niatri tambusciemo
  5. viatri tambusciei
  6. liatri tambuscian

Subjunctive

Present

  1. che mi tambusce
  2. che ti ti tambusci
  3. che lê o/a tambusce
  4. che niatri tambuscemmo
  5. che viatri tambusciæ
  6. che liatri tambuscian

Imperfect

  1. che mi tambuscesse
  2. che ti ti tambuscesci
  3. che lê o/a tambuscesse
  4. che niatri tambuscescimo
  5. che viatri tambuscesci
  6. che liatri tambuscessan

Conditional

  1. mi tambuscieiva/tambusciæ
  2. ti ti tambusciësci
  3. lê o/a tambuscieiva/tambusciæ
  4. niatri tambusciëscimo
  5. viatri tambusciësci
  6. liatri tambuscieivan/tambusciæn

Imperative

  1. tambuscia ti!
  2. tambuscemmo niatri!
  3. tambusciæ viatri!

Past participle

  1. m. s. tambusciou
  2. m. p. tambusciæ
  3. f. s. tambusciâ
  4. f. p. tambusciæ

Gerund

  1. tambusciando
travisâ

Indicative

Present

  1. mi traviso
  2. ti ti travisi
  3. lê o/a travisa
  4. niatri travisemmo
  5. viatri travisæ
  6. liatri travisan

Imperfect

  1. mi travisava
  2. ti ti travisavi
  3. lê o/a travisava
  4. niatri travisavimo
  5. viatri travisavi
  6. liatri travisavan

Future

  1. mi travisiò
  2. ti ti travisiæ
  3. lê o/a travisià
  4. niatri travisiemo
  5. viatri travisiei
  6. liatri travisian

Subjunctive

Present

  1. che mi travise
  2. che ti ti travisi
  3. che lê o/a travise
  4. che niatri travisemmo
  5. che viatri travisæ
  6. che liatri travisan

Imperfect

  1. che mi travisesse
  2. che ti ti travisesci
  3. che lê o/a travisesse
  4. che niatri travisescimo
  5. che viatri travisesci
  6. che liatri travisessan

Conditional

  1. mi travisieiva/travisiæ
  2. ti ti travisiësci
  3. lê o/a travisieiva/travisiæ
  4. niatri travisiëscimo
  5. viatri travisiësci
  6. liatri travisieivan/travisiæn

Imperative

  1. travisa ti!
  2. travisemmo niatri!
  3. travisæ viatri!

Past participle

  1. m. s. travisou
  2. m. p. travisæ
  3. f. s. travisâ
  4. f. p. travisæ

Gerund

  1. travisando