Conseggio pe-o patrimònio linguistico ligure

Conseggio ligure

DEIZE

Diçionäio italian-zeneise

stravolgere

v.tr.
  1. di occhi: strabuzzare

    stralunâ [stralyˈnaː]

    Exempi

    quando ha saputo di aver vinto la lotteria, ha stravolto gli occhi

    comm’a l’à sacciuo d’avei guägno a-o semenäio, a l’à stralunou i euggi

  2. mettere in agitazione, turbare

    sciätâ [ʃaːˈtaː]

    conturbâ [kuŋtyrˈnaː]

    Exempi

    un’esperienza traumatica può stravolgere profondamente una persona

    unn’esperiensa traumatica a peu sciätâ ben ben unna persoña

    il divorzio ha stravolto tutta la famiglia

    o divòrçio o l’à sciätou tutta a famiggia

  3. stancare profondamente

    derenâ [dereˈnaː]

    Exempi

    questa maratona sotto il sole di agosto mi ha completamente stravolta

    sta maratoña sott’a-o sô d’agosto a m’à bella che derenou

    le sue lezioni di ballo mi stravolgono sempre, non riesco nemmeno a muovermi

    e seu leçioin de ballo me dereñan delongo, no arriëscio manco à mesciâme

  4. alterare profondamente una situazione, un equilibrio

    sciätâ [ʃaːˈtaː]

    cacciâ pe l’äia [kaˈtʃaː pe l ˈaːja]

    tambusciâ [taŋbyˈʃaː]

    desquinternâ [deskwiŋtɛrˈnaː]

    cacciâ à dòsso bordòsso colloquiale [kaˈtʃaː ˈdɔsˑu burˈdɔsˑu]

    Exempi

    hai stravolto il mio piano di viaggio con le tue modifiche dell’ultimo minuto

    t’æ sciätou o mæ cian de viægio co-i teu cangi de l’urtimo segondo

    il disboscamento stravolge l’equilibrio dell’ecosistema montano

    o disboscamento o sciata l’equilibrio de l’ecoscistema de montagna

  5. alterare il senso reale di parole o pensieri

    fäscificâ [faːʃifiˈkaː]

    travisâ [traviˈzaː]

Coniugaçioin

cacciâ

Part. pass. cacciou

Ger. cacciando

Ind.
Pres.
  1. mi caccio
  2. ti ti cacci
  3. lê o/a caccia
  4. niatri caccemmo
  5. viatri cacciæ
  6. lô caccian
Impf.
  1. mi cacciava
  2. ti ti cacciavi
  3. lê o/a cacciava
  4. niatri cacciavimo
  5. viatri cacciavi
  6. lô cacciavan
Fut.
  1. mi cacciò
  2. ti ti cacciæ
  3. lê o/a caccià
  4. niatri cacciemo
  5. viatri cacciei
  6. lô caccian
Conz.
Pres.
  1. che mi cacce
  2. che ti ti cacci
  3. che lê o/a cacce
  4. che niatri caccemmo
  5. che viatri cacciæ
  6. che lô caccian
Impf.
  1. che mi caccesse
  2. che ti ti caccesci
  3. che lê o/a caccesse
  4. che niatri caccescimo
  5. che viatri caccesci
  6. che lô caccessan
Cond.
  1. mi caccieiva/cacciæ
  2. ti ti cacciësci
  3. lê o/a caccieiva/cacciæ
  4. niatri cacciëscimo
  5. viatri cacciësci
  6. lô caccieivan/cacciæn
Imper.
  1. caccia ti
  2. ch’o/a cacce lê
  3. caccemmo niatri
  4. cacciæ viatri
  5. caccian lô
conturbâ

Part. pass. conturbou

Ger. conturbando

Ind.
Pres.
  1. mi conturbo
  2. ti ti conturbi
  3. lê o/a conturba
  4. niatri conturbemmo
  5. viatri conturbæ
  6. lô conturban
Impf.
  1. mi conturbava
  2. ti ti conturbavi
  3. lê o/a conturbava
  4. niatri conturbavimo
  5. viatri conturbavi
  6. lô conturbavan
Fut.
  1. mi conturbiò
  2. ti ti conturbiæ
  3. lê o/a conturbià
  4. niatri conturbiemo
  5. viatri conturbiei
  6. lô conturbian
Conz.
Pres.
  1. che mi conturbe
  2. che ti ti conturbi
  3. che lê o/a conturbe
  4. che niatri conturbemmo
  5. che viatri conturbæ
  6. che lô conturban
Impf.
  1. che mi conturbesse
  2. che ti ti conturbesci
  3. che lê o/a conturbesse
  4. che niatri conturbescimo
  5. che viatri conturbesci
  6. che lô conturbessan
Cond.
  1. mi conturbieiva/conturbiæ
  2. ti ti conturbiësci
  3. lê o/a conturbieiva/conturbiæ
  4. niatri conturbiëscimo
  5. viatri conturbiësci
  6. lô conturbieivan/conturbiæn
Imper.
  1. conturba ti
  2. ch’o/a conturbe lê
  3. conturbemmo niatri
  4. conturbæ viatri
  5. conturban lô
derenâ

Part. pass. derenou

Ger. derenando

Ind.
Pres.
  1. mi dereño
  2. ti ti dereñi
  3. lê o/a dereña
  4. niatri derenemmo
  5. viatri derenæ
  6. lô dereñan
Impf.
  1. mi derenava
  2. ti ti derenavi
  3. lê o/a derenava
  4. niatri derenavimo
  5. viatri derenavi
  6. lô derenavan
Fut.
  1. mi dereniò
  2. ti ti dereniæ
  3. lê o/a derenià
  4. niatri dereniemo
  5. viatri dereniei
  6. lô derenian
Conz.
Pres.
  1. che mi dereñe
  2. che ti ti dereñi
  3. che lê o/a dereñe
  4. che niatri derenemmo
  5. che viatri derenæ
  6. che lô dereñan
Impf.
  1. che mi derenesse
  2. che ti ti derenesci
  3. che lê o/a derenesse
  4. che niatri derenescimo
  5. che viatri derenesci
  6. che lô derenessan
Cond.
  1. mi derenieiva/dereniæ
  2. ti ti dereniësci
  3. lê o/a derenieiva/dereniæ
  4. niatri dereniëscimo
  5. viatri dereniësci
  6. lô derenieivan/dereniæn
Imper.
  1. dereña ti
  2. ch’o/a dereñe lê
  3. derenemmo niatri
  4. derenæ viatri
  5. dereñan lô
desquinternâ

Part. pass. desquinternou

Ger. desquinternando

Ind.
Pres.
  1. mi desquinterno
  2. ti ti desquinterni
  3. lê o/a desquinterna
  4. niatri desquinternemmo
  5. viatri desquinternæ
  6. lô desquinternan
Impf.
  1. mi desquinternava
  2. ti ti desquinternavi
  3. lê o/a desquinternava
  4. niatri desquinternavimo
  5. viatri desquinternavi
  6. lô desquinternavan
Fut.
  1. mi desquinterniò
  2. ti ti desquinterniæ
  3. lê o/a desquinternià
  4. niatri desquinterniemo
  5. viatri desquinterniei
  6. lô desquinternian
Conz.
Pres.
  1. che mi desquinterne
  2. che ti ti desquinterni
  3. che lê o/a desquinterne
  4. che niatri desquinternemmo
  5. che viatri desquinternæ
  6. che lô desquinternan
Impf.
  1. che mi desquinternesse
  2. che ti ti desquinternesci
  3. che lê o/a desquinternesse
  4. che niatri desquinternescimo
  5. che viatri desquinternesci
  6. che lô desquinternessan
Cond.
  1. mi desquinternieiva/desquinterniæ
  2. ti ti desquinterniësci
  3. lê o/a desquinternieiva/desquinterniæ
  4. niatri desquinterniëscimo
  5. viatri desquinterniësci
  6. lô desquinternieivan/desquinterniæn
Imper.
  1. desquinterna ti
  2. ch’o/a desquinterne lê
  3. desquinternemmo niatri
  4. desquinternæ viatri
  5. desquinternan lô
fäscificâ

Part. pass. fäscificou

Ger. fäscificando

Ind.
Pres.
  1. mi fäscifico
  2. ti ti fäscifichi
  3. lê o/a fäscifica
  4. niatri fäscifichemmo
  5. viatri fäscificæ
  6. lô fäscifican
Impf.
  1. mi fäscificava
  2. ti ti fäscificavi
  3. lê o/a fäscificava
  4. niatri fäscificavimo
  5. viatri fäscificavi
  6. lô fäscificavan
Fut.
  1. mi fäscifichiò
  2. ti ti fäscifichiæ
  3. lê o/a fäscifichià
  4. niatri fäscifichiemo
  5. viatri fäscifichiei
  6. lô fäscifichian
Conz.
Pres.
  1. che mi fäscifiche
  2. che ti ti fäscifichi
  3. che lê o/a fäscifiche
  4. che niatri fäscifichemmo
  5. che viatri fäscificæ
  6. che lô fäscifican
Impf.
  1. che mi fäscifichesse
  2. che ti ti fäscifichesci
  3. che lê o/a fäscifichesse
  4. che niatri fäscifichescimo
  5. che viatri fäscifichesci
  6. che lô fäscifichessan
Cond.
  1. mi fäscifichieiva/fäscifichiæ
  2. ti ti fäscifichiësci
  3. lê o/a fäscifichieiva/fäscifichiæ
  4. niatri fäscifichiëscimo
  5. viatri fäscifichiësci
  6. lô fäscifichieivan/fäscifichiæn
Imper.
  1. fäscifica ti
  2. ch’o/a fäscifiche lê
  3. fäscifichemmo niatri
  4. fäscificæ viatri
  5. fäscifican lô
sciätâ

Part. pass. sciätou

Ger. sciätando

Ind.
Pres.
  1. mi sciato
  2. ti ti sciati
  3. lê o/a sciata
  4. niatri sciätemmo
  5. viatri sciätæ
  6. lô sciatan
Impf.
  1. mi sciätava
  2. ti ti sciätavi
  3. lê o/a sciätava
  4. niatri sciätavimo
  5. viatri sciätavi
  6. lô sciätavan
Fut.
  1. mi sciätiò
  2. ti ti sciätiæ
  3. lê o/a sciätià
  4. niatri sciätiemo
  5. viatri sciätiei
  6. lô sciätian
Conz.
Pres.
  1. che mi sciate
  2. che ti ti sciati
  3. che lê o/a sciate
  4. che niatri sciätemmo
  5. che viatri sciätæ
  6. che lô sciatan
Impf.
  1. che mi sciätesse
  2. che ti ti sciätesci
  3. che lê o/a sciätesse
  4. che niatri sciätescimo
  5. che viatri sciätesci
  6. che lô sciätessan
Cond.
  1. mi sciätieiva/sciätiæ
  2. ti ti sciätiësci
  3. lê o/a sciätieiva/sciätiæ
  4. niatri sciätiëscimo
  5. viatri sciätiësci
  6. lô sciätieivan/sciätiæn
Imper.
  1. sciata ti
  2. ch’o/a sciate lê
  3. sciätemmo niatri
  4. sciätæ viatri
  5. sciatan lô
stralunâ

Part. pass. stralunou

Ger. stralunando

Ind.
Pres.
  1. mi straluño
  2. ti ti straluñi
  3. lê o/a straluña
  4. niatri stralunemmo
  5. viatri stralunæ
  6. lô straluñan
Impf.
  1. mi stralunava
  2. ti ti stralunavi
  3. lê o/a stralunava
  4. niatri stralunavimo
  5. viatri stralunavi
  6. lô stralunavan
Fut.
  1. mi straluniò
  2. ti ti straluniæ
  3. lê o/a stralunià
  4. niatri straluniemo
  5. viatri straluniei
  6. lô stralunian
Conz.
Pres.
  1. che mi straluñe
  2. che ti ti straluñi
  3. che lê o/a straluñe
  4. che niatri stralunemmo
  5. che viatri stralunæ
  6. che lô straluñan
Impf.
  1. che mi stralunesse
  2. che ti ti stralunesci
  3. che lê o/a stralunesse
  4. che niatri stralunescimo
  5. che viatri stralunesci
  6. che lô stralunessan
Cond.
  1. mi stralunieiva/straluniæ
  2. ti ti straluniësci
  3. lê o/a stralunieiva/straluniæ
  4. niatri straluniëscimo
  5. viatri straluniësci
  6. lô stralunieivan/straluniæn
Imper.
  1. straluña ti
  2. ch’o/a straluñe lê
  3. stralunemmo niatri
  4. stralunæ viatri
  5. straluñan lô
tambusciâ

Part. pass. tambusciou

Ger. tambusciando

Ind.
Pres.
  1. mi tambuscio
  2. ti ti tambusci
  3. lê o/a tambuscia
  4. niatri tambuscemmo
  5. viatri tambusciæ
  6. lô tambuscian
Impf.
  1. mi tambusciava
  2. ti ti tambusciavi
  3. lê o/a tambusciava
  4. niatri tambusciavimo
  5. viatri tambusciavi
  6. lô tambusciavan
Fut.
  1. mi tambusciò
  2. ti ti tambusciæ
  3. lê o/a tambuscià
  4. niatri tambusciemo
  5. viatri tambusciei
  6. lô tambuscian
Conz.
Pres.
  1. che mi tambusce
  2. che ti ti tambusci
  3. che lê o/a tambusce
  4. che niatri tambuscemmo
  5. che viatri tambusciæ
  6. che lô tambuscian
Impf.
  1. che mi tambuscesse
  2. che ti ti tambuscesci
  3. che lê o/a tambuscesse
  4. che niatri tambuscescimo
  5. che viatri tambuscesci
  6. che lô tambuscessan
Cond.
  1. mi tambuscieiva/tambusciæ
  2. ti ti tambusciësci
  3. lê o/a tambuscieiva/tambusciæ
  4. niatri tambusciëscimo
  5. viatri tambusciësci
  6. lô tambuscieivan/tambusciæn
Imper.
  1. tambuscia ti
  2. ch’o/a tambusce lê
  3. tambuscemmo niatri
  4. tambusciæ viatri
  5. tambuscian lô
travisâ

Part. pass. travisou

Ger. travisando

Ind.
Pres.
  1. mi traviso
  2. ti ti travisi
  3. lê o/a travisa
  4. niatri travisemmo
  5. viatri travisæ
  6. lô travisan
Impf.
  1. mi travisava
  2. ti ti travisavi
  3. lê o/a travisava
  4. niatri travisavimo
  5. viatri travisavi
  6. lô travisavan
Fut.
  1. mi travisiò
  2. ti ti travisiæ
  3. lê o/a travisià
  4. niatri travisiemo
  5. viatri travisiei
  6. lô travisian
Conz.
Pres.
  1. che mi travise
  2. che ti ti travisi
  3. che lê o/a travise
  4. che niatri travisemmo
  5. che viatri travisæ
  6. che lô travisan
Impf.
  1. che mi travisesse
  2. che ti ti travisesci
  3. che lê o/a travisesse
  4. che niatri travisescimo
  5. che viatri travisesci
  6. che lô travisessan
Cond.
  1. mi travisieiva/travisiæ
  2. ti ti travisiësci
  3. lê o/a travisieiva/travisiæ
  4. niatri travisiëscimo
  5. viatri travisiësci
  6. lô travisieivan/travisiæn
Imper.
  1. travisa ti
  2. ch’o/a travise lê
  3. travisemmo niatri
  4. travisæ viatri
  5. travisan lô