accendere il sangue
loc.v.
-
provocare rabbia o passione, spec. intensa e improvvisa fâ boggî o sangue [ˈfaː buˈdʒiː u ˈsaŋɡwe]
ascädâ o sangue [askaːˈdɔ w ˈsaŋɡwe]
ascädâ a bòccia [askaːˈdaː a ˈbɔtʃˑa]
Exempi
quel commento gli ha acceso il sangue
quello commento o gh’à fæto boggî o sangue
Arregòrdi
Le espressioni ascädâ o sangue e a bòccia hanno solo il significato di “far perdere le staffe”, mentre fâ boggî o sangue può anche riferirsi a un sentimento di passione intensa.
Coniugaçioin
ascädâ
Part. pass. ascädou
Ger. ascädando
Ind.
Pres.
- mi ascado
- ti t’ascadi
- lê o/a l’ascada
- niatri ascädemmo
- viatri ascädæ
- lô ascadan
Impf.
- mi ascädava
- ti t’ascädavi
- lê o/a l’ascädava
- niatri ascädavimo
- viatri ascädavi
- lô ascädavan
Fut.
- mi ascädiò
- ti t’ascädiæ
- lê o/a l’ascädià
- niatri ascädiemo
- viatri ascädiei
- lô ascädian
Conz.
Pres.
- che mi ascade
- che ti t’ascadi
- che lê o/a l’ascade
- che niatri ascädemmo
- che viatri ascädæ
- che lô ascadan
Impf.
- che mi ascädesse
- che ti t’ascädesci
- che lê o/a l’ascädesse
- che niatri ascädescimo
- che viatri ascädesci
- che lô ascädessan
Cond.
- mi ascädieiva/ascädiæ
- ti t’ascädiësci
- lê o/a l’ascädieiva/ascädiæ
- niatri ascädiëscimo
- viatri ascädiësci
- lô ascädieivan/ascädiæn
Imper.
- ascada ti
- ch’o/a l’ascade lê
- ascädemmo niatri
- ascädæ viatri
- ascadan lô
fâ
Part. pass. fæto
Ger. fando/faxendo
Ind.
Pres.
- mi fasso
- ti ti fæ
- lê o/a fa
- niatri femmo
- viatri fæ
- lô fan
Impf.
- mi fava/faxeiva
- ti ti favi/faxeivi
- lê o/a fava/faxeiva
- niatri favimo/faxeivimo
- viatri favi/faxeivi
- lô favan/faxeivan
Fut.
- mi faiò
- ti ti faiæ
- lê o/a faià
- niatri faiemo
- viatri faiei
- lô faian
Conz.
Pres.
- che mi fasse
- che ti ti fasci
- che lê o/a fasse
- che niatri femmo
- che viatri fæ
- che lô fassan
Impf.
- che mi fesse
- che ti ti fesci
- che lê o/a fesse
- che niatri fescimo
- che viatri fesci
- che lô fessan
Cond.
- mi faieiva/faiæ
- ti ti faiësci
- lê o/a faieiva/faiæ
- niatri faiëscimo
- viatri faiësci
- lô faieivan/faiæn
Imper.
- fanni ti
- ch’o/a fasse lê
- femmo niatri
- fæ viatri
- fassan lô