Conseggio pe-o patrimònio linguistico ligure

Conseggio ligure

DEIZE: diçionäio italian-zeneise

rompere le palle

loc.v.
  1. volgare: infastidire qcn. insistentemente

    rompî e balle [ruŋˈpiː e ˈbalˑe]

    sciugâ e balle [ʃyˈɡaː e ˈbalˑe]

    streppâ e balle [streˈpaː e ˈbalˑe]

    fâ giâ e balle [ˈfaː ˈdʒjaː e ˈbalˑe]

    alleitâ o bellin [alejˈtɔ w beˈliŋ]

    menâ o bellin [meˈnɔ w beˈliŋ]

    rompî o bellin [ruŋˈpiː u beˈliŋ]

    sciugâ o bellin [ʃyˈɡɔ w beˈliŋ]

    sussâ o bellin [syˈsɔ w beˈliŋ]

    Exempi

    i vicini hanno cominciato a romperci le palle già alle otto di mattina

    i vexin an comensou à rompîne e balle za à eutt’oe da mattin

Arregòrdi

In luogo di balle, si può usare in genovese anche cogge [ˈkudʒˑe] “coglioni”, di significato del tutto analogo e altrettanto diretto. Un’alternativa più scherzosa e attenuata è invece caccalloe [kaˈkalˑwe], termine che designa le galle delle querce e, per estensione metaforica, i testicoli.

Coniugaçioin

alleitâ

Part. pass. alleitou

Ger. alleitando

Ind.
Pres.
  1. mi alleito
  2. ti t’alleiti
  3. lê o/a l’alleita
  4. niatri alleitemmo
  5. viatri alleitæ
  6. lô alleitan
Impf.
  1. mi alleitava
  2. ti t’alleitavi
  3. lê o/a l’alleitava
  4. niatri alleitavimo
  5. viatri alleitavi
  6. lô alleitavan
Fut.
  1. mi alleitiò
  2. ti t’alleitiæ
  3. lê o/a l’alleitià
  4. niatri alleitiemo
  5. viatri alleitiei
  6. lô alleitian
Conz.
Pres.
  1. che mi alleite
  2. che ti t’alleiti
  3. che lê o/a l’alleite
  4. che niatri alleitemmo
  5. che viatri alleitæ
  6. che lô alleitan
Impf.
  1. che mi alleitesse
  2. che ti t’alleitesci
  3. che lê o/a l’alleitesse
  4. che niatri alleitescimo
  5. che viatri alleitesci
  6. che lô alleitessan
Cond.
  1. mi alleitieiva/alleitiæ
  2. ti t’alleitiësci
  3. lê o/a l’alleitieiva/alleitiæ
  4. niatri alleitiëscimo
  5. viatri alleitiësci
  6. lô alleitieivan/alleitiæn
Imper.
  1. alleita ti
  2. ch’o/a l’alleite lê
  3. alleitemmo niatri
  4. alleitæ viatri
  5. alleitan lô

Part. pass. fæto

Ger. fando/faxendo

Ind.
Pres.
  1. mi fasso
  2. ti ti fæ
  3. lê o/a fa
  4. niatri femmo
  5. viatri fæ
  6. lô fan
Impf.
  1. mi fava/faxeiva
  2. ti ti favi/faxeivi
  3. lê o/a fava/faxeiva
  4. niatri favimo/faxeivimo
  5. viatri favi/faxeivi
  6. lô favan/faxeivan
Fut.
  1. mi faiò
  2. ti ti faiæ
  3. lê o/a faià
  4. niatri faiemo
  5. viatri faiei
  6. lô faian
Conz.
Pres.
  1. che mi fasse
  2. che ti ti fasci
  3. che lê o/a fasse
  4. che niatri femmo
  5. che viatri fæ
  6. che lô fassan
Impf.
  1. che mi fesse
  2. che ti ti fesci
  3. che lê o/a fesse
  4. che niatri fescimo
  5. che viatri fesci
  6. che lô fessan
Cond.
  1. mi faieiva/faiæ
  2. ti ti faiësci
  3. lê o/a faieiva/faiæ
  4. niatri faiëscimo
  5. viatri faiësci
  6. lô faieivan/faiæn
Imper.
  1. fanni ti
  2. ch’o/a fasse lê
  3. femmo niatri
  4. fæ viatri
  5. fassan lô
menâ

Part. pass. menou

Ger. menando

Ind.
Pres.
  1. mi meño
  2. ti ti meñi
  3. lê o/a meña
  4. niatri menemmo
  5. viatri menæ
  6. lô meñan
Impf.
  1. mi menava
  2. ti ti menavi
  3. lê o/a menava
  4. niatri menavimo
  5. viatri menavi
  6. lô menavan
Fut.
  1. mi meniò
  2. ti ti meniæ
  3. lê o/a menià
  4. niatri meniemo
  5. viatri meniei
  6. lô menian
Conz.
Pres.
  1. che mi meñe
  2. che ti ti meñi
  3. che lê o/a meñe
  4. che niatri menemmo
  5. che viatri menæ
  6. che lô meñan
Impf.
  1. che mi menesse
  2. che ti ti menesci
  3. che lê o/a menesse
  4. che niatri menescimo
  5. che viatri menesci
  6. che lô menessan
Cond.
  1. mi menieiva/meniæ
  2. ti ti meniësci
  3. lê o/a menieiva/meniæ
  4. niatri meniëscimo
  5. viatri meniësci
  6. lô menieivan/meniæn
Imper.
  1. meña ti
  2. ch’o/a meñe lê
  3. menemmo niatri
  4. menæ viatri
  5. meñan lô
rompî

Part. pass. rotto

Ger. rompindo

Ind.
Pres.
  1. mi rompo
  2. ti ti rompi
  3. lê o/a rompe
  4. niatri rompimmo
  5. viatri rompî
  6. lô rompan
Impf.
  1. mi rompiva
  2. ti ti rompivi
  3. lê o/a rompiva
  4. niatri rompivimo
  5. viatri rompivi
  6. lô rompivan
Fut.
  1. mi rompiò
  2. ti ti rompiæ
  3. lê o/a rompià
  4. niatri rompiemo
  5. viatri rompiei
  6. lô rompian
Conz.
Pres.
  1. che mi rompe
  2. che ti ti rompi
  3. che lê o/a rompe
  4. che niatri rompimmo
  5. che viatri rompî
  6. che lô rompan
Impf.
  1. che mi rompisse
  2. che ti ti rompisci
  3. che lê o/a rompisse
  4. che niatri rompiscimo
  5. che viatri rompisci
  6. che lô rompissan
Cond.
  1. mi rompieiva/rompiæ
  2. ti ti rompiësci
  3. lê o/a rompieiva/rompiæ
  4. niatri rompiëscimo
  5. viatri rompiësci
  6. lô rompieivan/rompiæn
Imper.
  1. rompi ti
  2. ch’o/a rompe lê
  3. rompimmo niatri
  4. rompî viatri
  5. rompan lô
sciugâ

Part. pass. sciugou

Ger. sciugando

Ind.
Pres.
  1. mi sciugo
  2. ti ti sciughi
  3. lê o/a sciuga
  4. niatri sciughemmo
  5. viatri sciugæ
  6. lô sciugan
Impf.
  1. mi sciugava
  2. ti ti sciugavi
  3. lê o/a sciugava
  4. niatri sciugavimo
  5. viatri sciugavi
  6. lô sciugavan
Fut.
  1. mi sciughiò
  2. ti ti sciughiæ
  3. lê o/a sciughià
  4. niatri sciughiemo
  5. viatri sciughiei
  6. lô sciughian
Conz.
Pres.
  1. che mi sciughe
  2. che ti ti sciughi
  3. che lê o/a sciughe
  4. che niatri sciughemmo
  5. che viatri sciugæ
  6. che lô sciugan
Impf.
  1. che mi sciughesse
  2. che ti ti sciughesci
  3. che lê o/a sciughesse
  4. che niatri sciughescimo
  5. che viatri sciughesci
  6. che lô sciughessan
Cond.
  1. mi sciughieiva/sciughiæ
  2. ti ti sciughiësci
  3. lê o/a sciughieiva/sciughiæ
  4. niatri sciughiëscimo
  5. viatri sciughiësci
  6. lô sciughieivan/sciughiæn
Imper.
  1. sciuga ti
  2. ch’o/a sciughe lê
  3. sciughemmo niatri
  4. sciugæ viatri
  5. sciugan lô
sussâ

Part. pass. sussou

Ger. sussando

Ind.
Pres.
  1. mi susso
  2. ti ti sussi
  3. lê o/a sussa
  4. niatri sussemmo
  5. viatri sussæ
  6. lô sussan
Impf.
  1. mi sussava
  2. ti ti sussavi
  3. lê o/a sussava
  4. niatri sussavimo
  5. viatri sussavi
  6. lô sussavan
Fut.
  1. mi sussiò
  2. ti ti sussiæ
  3. lê o/a sussià
  4. niatri sussiemo
  5. viatri sussiei
  6. lô sussian
Conz.
Pres.
  1. che mi susse
  2. che ti ti sussi
  3. che lê o/a susse
  4. che niatri sussemmo
  5. che viatri sussæ
  6. che lô sussan
Impf.
  1. che mi sussesse
  2. che ti ti sussesci
  3. che lê o/a sussesse
  4. che niatri sussescimo
  5. che viatri sussesci
  6. che lô sussessan
Cond.
  1. mi sussieiva/sussiæ
  2. ti ti sussiësci
  3. lê o/a sussieiva/sussiæ
  4. niatri sussiëscimo
  5. viatri sussiësci
  6. lô sussieivan/sussiæn
Imper.
  1. sussa ti
  2. ch’o/a susse lê
  3. sussemmo niatri
  4. sussæ viatri
  5. sussan lô