Conseggio pe-o patrimònio linguistico ligure

Conseggio ligure

DEIZE

Diçionäio italian-zeneise

rompere le palle

loc. v.
  1. volgare: infastidire qcn. insistentemente

    rompî e balle [ruŋˈpiː e ˈbalˑe]

    sciugâ e balle [ʃyˈɡaː e ˈbalˑe]

    streppâ e balle [streˈpaː e ˈbalˑe]

    fâ giâ e balle [ˈfaː ˈdʒjaː e ˈbalˑe]

    alleitâ o bellin [alejˈtɔ w beˈliŋ]

    menâ o bellin [meˈnɔ w beˈliŋ]

    rompî o bellin [ruŋˈpiː u beˈliŋ]

    sciugâ o bellin [ʃyˈɡɔ w beˈliŋ]

    sussâ o bellin [syˈsɔ w beˈliŋ]

    i vicini hanno cominciato a romperci le palle già alle otto di mattina

    i vexin an comensou à rompîne e balle za à eutt’oe da mattin

Note

In luogo di balle, si può usare in genovese anche cogge [ˈkudʒˑe] “coglioni”, di significato del tutto analogo e altrettanto diretto. Un’alternativa più scherzosa e attenuata è invece caccalloe [kaˈkalˑwe], termine che designa le galle delle querce e, per estensione metaforica, i testicoli.

Coniugazioni

Indicativo

Presente

  1. mi fasso
  2. ti ti fæ
  3. lê o/a fa
  4. niatri femmo
  5. viatri
  6. liatri fan

Imperfetto

  1. mi fava/faxeiva
  2. ti ti favi/faxeivi
  3. lê o/a fava/faxeiva
  4. niatri favimo/faxeivimo
  5. viatri favi/faxeivi
  6. liatri favan/faxeivan

Futuro

  1. mi faiò
  2. ti ti faiæ
  3. lê o/a faià
  4. niatri faiemo
  5. viatri faiei
  6. liatri faian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi fasse
  2. che ti ti fasci
  3. che lê o/a fasse
  4. che niatri femmo
  5. che viatri
  6. che liatri fassan

Imperfetto

  1. che mi fesse
  2. che ti ti fesci
  3. che lê o/a fesse
  4. che niatri fescimo
  5. che viatri fesci
  6. che liatri fessan

Condizionale

  1. mi faieiva/faiæ
  2. ti ti faiësci
  3. lê o/a faieiva/faiæ
  4. niatri faiëscimo
  5. viatri faiësci
  6. liatri faieivan/faiæn

Imperativo

  1. fanni ti!
  2. femmo niatri!
  3. viatri!

Participio passato

  1. m. s. fæto
  2. m. p. fæti
  3. f. s. fæta
  4. f. p. fæte

Gerundio

  1. fando, faxendo
menâ

Indicativo

Presente

  1. mi meno
  2. ti ti meni
  3. lê o/a mena
  4. niatri menemmo
  5. viatri menæ
  6. liatri menan

Imperfetto

  1. mi menava
  2. ti ti menavi
  3. lê o/a menava
  4. niatri menavimo
  5. viatri menavi
  6. liatri menavan

Futuro

  1. mi meniò
  2. ti ti meniæ
  3. lê o/a menià
  4. niatri meniemo
  5. viatri meniei
  6. liatri menian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi mene
  2. che ti ti meni
  3. che lê o/a mene
  4. che niatri menemmo
  5. che viatri menæ
  6. che liatri menan

Imperfetto

  1. che mi menesse
  2. che ti ti menesci
  3. che lê o/a menesse
  4. che niatri menescimo
  5. che viatri menesci
  6. che liatri menessan

Condizionale

  1. mi menieiva/meniæ
  2. ti ti meniësci
  3. lê o/a menieiva/meniæ
  4. niatri meniëscimo
  5. viatri meniësci
  6. liatri menieivan/meniæn

Imperativo

  1. mena ti!
  2. menemmo niatri!
  3. menæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. menou
  2. m. p. menæ
  3. f. s. menâ
  4. f. p. menæ

Gerundio

  1. menando
rompî

Indicativo

Presente

  1. mi rompo
  2. ti ti rompi
  3. lê o/a rompe
  4. niatri rompimmo
  5. viatri rompî
  6. liatri rompan

Imperfetto

  1. mi rompiva
  2. ti ti rompivi
  3. lê o/a rompiva
  4. niatri rompivimo
  5. viatri rompivi
  6. liatri rompivan

Futuro

  1. mi rompiò
  2. ti ti rompiæ
  3. lê o/a rompià
  4. niatri rompiemo
  5. viatri rompiei
  6. liatri rompian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi rompe
  2. che ti ti rompi
  3. che lê o/a rompe
  4. che niatri rompimmo
  5. che viatri rompî
  6. che liatri rompan

Imperfetto

  1. che mi rompisse
  2. che ti ti rompisci
  3. che lê o/a rompisse
  4. che niatri rompiscimo
  5. che viatri rompisci
  6. che liatri rompissan

Condizionale

  1. mi rompieiva/rompiæ
  2. ti ti rompiësci
  3. lê o/a rompieiva/rompiæ
  4. niatri rompiëscimo
  5. viatri rompiësci
  6. liatri rompieivan/rompiæn

Imperativo

  1. rompi ti!
  2. rompimmo niatri!
  3. rompî viatri!

Participio passato

  1. m. s. rotto
  2. m. p. rotti
  3. f. s. rotta
  4. f. p. rotte

Gerundio

  1. rompindo
sciugâ

Indicativo

Presente

  1. mi sciugo
  2. ti ti sciughi
  3. lê o/a sciuga
  4. niatri sciughemmo
  5. viatri sciugæ
  6. liatri sciugan

Imperfetto

  1. mi sciugava
  2. ti ti sciugavi
  3. lê o/a sciugava
  4. niatri sciugavimo
  5. viatri sciugavi
  6. liatri sciugavan

Futuro

  1. mi sciughiò
  2. ti ti sciughiæ
  3. lê o/a sciughià
  4. niatri sciughiemo
  5. viatri sciughiei
  6. liatri sciughian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi sciughe
  2. che ti ti sciughi
  3. che lê o/a sciughe
  4. che niatri sciughemmo
  5. che viatri sciugæ
  6. che liatri sciugan

Imperfetto

  1. che mi sciughesse
  2. che ti ti sciughesci
  3. che lê o/a sciughesse
  4. che niatri sciughescimo
  5. che viatri sciughesci
  6. che liatri sciughessan

Condizionale

  1. mi sciughieiva/sciughiæ
  2. ti ti sciughiësci
  3. lê o/a sciughieiva/sciughiæ
  4. niatri sciughiëscimo
  5. viatri sciughiësci
  6. liatri sciughieivan/sciughiæn

Imperativo

  1. sciuga ti!
  2. sciughemmo niatri!
  3. sciugæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. sciugou
  2. m. p. sciugæ
  3. f. s. sciugâ
  4. f. p. sciugæ

Gerundio

  1. sciugando
sussâ

Indicativo

Presente

  1. mi susso
  2. ti ti sussi
  3. lê o/a sussa
  4. niatri sussemmo
  5. viatri sussæ
  6. liatri sussan

Imperfetto

  1. mi sussava
  2. ti ti sussavi
  3. lê o/a sussava
  4. niatri sussavimo
  5. viatri sussavi
  6. liatri sussavan

Futuro

  1. mi sussiò
  2. ti ti sussiæ
  3. lê o/a sussià
  4. niatri sussiemo
  5. viatri sussiei
  6. liatri sussian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi susse
  2. che ti ti sussi
  3. che lê o/a susse
  4. che niatri sussemmo
  5. che viatri sussæ
  6. che liatri sussan

Imperfetto

  1. che mi sussesse
  2. che ti ti sussesci
  3. che lê o/a sussesse
  4. che niatri sussescimo
  5. che viatri sussesci
  6. che liatri sussessan

Condizionale

  1. mi sussieiva/sussiæ
  2. ti ti sussiësci
  3. lê o/a sussieiva/sussiæ
  4. niatri sussiëscimo
  5. viatri sussiësci
  6. liatri sussieivan/sussiæn

Imperativo

  1. sussa ti!
  2. sussemmo niatri!
  3. sussæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. sussou
  2. m. p. sussæ
  3. f. s. sussâ
  4. f. p. sussæ

Gerundio

  1. sussando