Conseggio pe-o patrimònio linguistico ligure

Conseggio ligure

DEIZE

Dizionario italiano-genovese

prendere

v. tr.
  1. afferrare o procurarsi qcs.

    piggiâ [piˈdʒaː]

    è andato in cucina a prendere un’altra forchetta

    o l’é anæto in coxiña à piggiâ unn’atra forçiña

  2. imboccare una strada

    piggiâ [piˈdʒaː]

    ci siamo persi perché abbiamo preso la strada sbagliata

    se semmo persci perché emmo piggiou unna stradda ch’a no l’anava ben

  3. usare un mezzo di trasporto

    piggiâ [piˈdʒaː]

    prendo l’autobus ogni giorno per andare al lavoro

    piggio l’autobo tutti i giorni pe anâ in sciô travaggio

  4. procurarsi, comprare

    piggiâ [piˈdʒaː]

    accattâ [akaˈtaː] (var. cattâ)

    se passi dal supermercato non dimenticarti di prendere il latte

    se ti passi da-o supermercou no stâ à ascordâte de piggiâ o læte

  5. ricevere passivamente qcs.

    piggiâ [piˈdʒaː]

    acciappâ [atʃaˈpaː] (var. ciappâ)

    mi sono preso una zuccata contro il soffitto

    m’ò piggiou unna succâ contra a soffita

  6. catturare

    acciappâ [atʃaˈpaː] (var. ciappâ)

    piggiâ [piˈdʒaː]

    sono finalmente riusciti a prendere il delinquente

    dòppo tanto en arriescii à acciappâ o delinquente

  7. afferrare con forza

    piggiâ [piˈdʒaː]

    abbrancâ [abraŋˈkaː]

    acciappâ [atʃaˈpaː] (var. ciappâ)

    lo prese per la camicia e lo minacciò

    o l’à abbrancou pe-a marsciña e o l’à menassou

prendersela

v. procompl.
  1. offendersi

    piggiâsela (pe qcs.) [piˈdʒaːsela]

    patîghe (pe qcs.) [paˈtiːɡe]

    aveisela pe-a mâ (qcs.) [aˈvejsela pea ˈmaː]

    aveisela de pe-a mâ (qcs.) [aˈvejsela de pea ˈmaː]

    se l’è presa per quello scherzo

    o se l’à piggiâ pe quella burla

Coniugazioni

abbrancâ

Indicativo

Presente

  1. mi abbranco
  2. ti t’abbranchi
  3. lê o/a l’abbranca
  4. niatri abbranchemmo
  5. viatri abbrancæ
  6. liatri abbrancan

Imperfetto

  1. mi abbrancava
  2. ti t’abbrancavi
  3. lê o/a l’abbrancava
  4. niatri abbrancavimo
  5. viatri abbrancavi
  6. liatri abbrancavan

Futuro

  1. mi abbranchiò
  2. ti t’abbranchiæ
  3. lê o/a l’abbranchià
  4. niatri abbranchiemo
  5. viatri abbranchiei
  6. liatri abbranchian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi abbranche
  2. che ti t’abbranchi
  3. che lê o/a l’abbranche
  4. che niatri abbranchemmo
  5. che viatri abbrancæ
  6. che liatri abbrancan

Imperfetto

  1. che mi abbranchesse
  2. che ti t’abbranchesci
  3. che lê o/a l’abbranchesse
  4. che niatri abbranchescimo
  5. che viatri abbranchesci
  6. che liatri abbranchessan

Condizionale

  1. mi abbranchieiva/abbranchiæ
  2. ti t’abbranchiësci
  3. lê o/a l’abbranchieiva/abbranchiæ
  4. niatri abbranchiëscimo
  5. viatri abbranchiësci
  6. liatri abbranchieivan/abbranchiæn

Imperativo

  1. abbranca ti!
  2. abbranchemmo niatri!
  3. abbrancæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. abbrancou
  2. m. p. abbrancæ
  3. f. s. abbrancâ
  4. f. p. abbrancæ

Gerundio

  1. abbrancando
accattâ

Indicativo

Presente

  1. mi accatto
  2. ti t’accatti
  3. lê o/a l’accatta
  4. niatri accattemmo
  5. viatri accattæ
  6. liatri accattan

Imperfetto

  1. mi accattava
  2. ti t’accattavi
  3. lê o/a l’accattava
  4. niatri accattavimo
  5. viatri accattavi
  6. liatri accattavan

Futuro

  1. mi accattiò
  2. ti t’accattiæ
  3. lê o/a l’accattià
  4. niatri accattiemo
  5. viatri accattiei
  6. liatri accattian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi accatte
  2. che ti t’accatti
  3. che lê o/a l’accatte
  4. che niatri accattemmo
  5. che viatri accattæ
  6. che liatri accattan

Imperfetto

  1. che mi accattesse
  2. che ti t’accattesci
  3. che lê o/a l’accattesse
  4. che niatri accattescimo
  5. che viatri accattesci
  6. che liatri accattessan

Condizionale

  1. mi accattieiva/accattiæ
  2. ti t’accattiësci
  3. lê o/a l’accattieiva/accattiæ
  4. niatri accattiëscimo
  5. viatri accattiësci
  6. liatri accattieivan/accattiæn

Imperativo

  1. accatta ti!
  2. accattemmo niatri!
  3. accattæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. accattou
  2. m. p. accattæ
  3. f. s. accattâ
  4. f. p. accattæ

Gerundio

  1. accattando
acciappâ

Indicativo

Presente

  1. mi acciappo
  2. ti t’acciappi
  3. lê o/a l’acciappa
  4. niatri acciappemmo
  5. viatri acciappæ
  6. liatri acciappan

Imperfetto

  1. mi acciappava
  2. ti t’acciappavi
  3. lê o/a l’acciappava
  4. niatri acciappavimo
  5. viatri acciappavi
  6. liatri acciappavan

Futuro

  1. mi acciappiò
  2. ti t’acciappiæ
  3. lê o/a l’acciappià
  4. niatri acciappiemo
  5. viatri acciappiei
  6. liatri acciappian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi acciappe
  2. che ti t’acciappi
  3. che lê o/a l’acciappe
  4. che niatri acciappemmo
  5. che viatri acciappæ
  6. che liatri acciappan

Imperfetto

  1. che mi acciappesse
  2. che ti t’acciappesci
  3. che lê o/a l’acciappesse
  4. che niatri acciappescimo
  5. che viatri acciappesci
  6. che liatri acciappessan

Condizionale

  1. mi acciappieiva/acciappiæ
  2. ti t’acciappiësci
  3. lê o/a l’acciappieiva/acciappiæ
  4. niatri acciappiëscimo
  5. viatri acciappiësci
  6. liatri acciappieivan/acciappiæn

Imperativo

  1. acciappa ti!
  2. acciappemmo niatri!
  3. acciappæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. acciappou
  2. m. p. acciappæ
  3. f. s. acciappâ
  4. f. p. acciappæ

Gerundio

  1. acciappando
avei

Indicativo

Presente

  1. mi ò
  2. ti t’æ
  3. lê o/a l’à
  4. niatri emmo
  5. viatri ei
  6. liatri an

Imperfetto

  1. mi aveiva/aiva
  2. ti t’aveivi/aivi
  3. lê o/a l’aveiva/aiva
  4. niatri aveivimo/aivimo
  5. viatri aveivi/aivi
  6. liatri aveivan/aivan

Futuro

  1. mi aviò
  2. ti t’aviæ
  3. lê o/a l’avià
  4. niatri aviemo
  5. viatri aviei
  6. liatri avian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi agge
  2. che ti t’aggi
  3. che lê o/a l’agge
  4. che niatri aggimo
  5. che viatri aggiæ/aggei
  6. che liatri aggian

Imperfetto

  1. che mi avesse/aise
  2. che ti t’avesci/aisci
  3. che lê o/a l’avesse/aise
  4. che niatri avescimo/aiscimo
  5. che viatri avesci/aisci
  6. che liatri avessan/aisan

Condizionale

  1. mi avieiva/aviæ
  2. ti t’aviësci
  3. lê o/a l’avieiva/aviæ
  4. niatri aviëscimo
  5. viatri aviësci
  6. liatri avieivan/aviæn

Imperativo

  1. aggi ti!
  2. aggimo niatri!
  3. aggei/aggiæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. avuo
  2. m. p. avui
  3. f. s. avua
  4. f. p. avue

Gerundio

  1. avendo
patî

Indicativo

Presente

  1. mi patiscio
  2. ti ti patisci
  3. lê o/a patisce
  4. niatri patimmo
  5. viatri patî
  6. liatri patiscian

Imperfetto

  1. mi pativa
  2. ti ti pativi
  3. lê o/a pativa
  4. niatri pativimo
  5. viatri pativi
  6. liatri pativan

Futuro

  1. mi patiò
  2. ti ti patiæ
  3. lê o/a patià
  4. niatri patiemo
  5. viatri patiei
  6. liatri patian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi patisce
  2. che ti ti patisci
  3. che lê o/a patisce
  4. che niatri patimmo
  5. che viatri patî
  6. che liatri patiscian

Imperfetto

  1. che mi patisse
  2. che ti ti patisci
  3. che lê o/a patisse
  4. che niatri patiscimo
  5. che viatri patisci
  6. che liatri patissan

Condizionale

  1. mi patieiva/patiæ
  2. ti ti patiësci
  3. lê o/a patieiva/patiæ
  4. niatri patiëscimo
  5. viatri patiësci
  6. liatri patieivan/patiæn

Imperativo

  1. patisci ti!
  2. patimmo niatri!
  3. patî viatri!

Participio passato

  1. m. s. patio
  2. m. p. patii
  3. f. s. patia
  4. f. p. patie

Gerundio

  1. patindo
piggiâ

Indicativo

Presente

  1. mi piggio
  2. ti ti piggi
  3. lê o/a piggia
  4. niatri piggemmo
  5. viatri piggiæ
  6. liatri piggian

Imperfetto

  1. mi piggiava
  2. ti ti piggiavi
  3. lê o/a piggiava
  4. niatri piggiavimo
  5. viatri piggiavi
  6. liatri piggiavan

Futuro

  1. mi piggiò
  2. ti ti piggiæ
  3. lê o/a piggià
  4. niatri piggiemo
  5. viatri piggiei
  6. liatri piggian

Congiuntivo

Presente

  1. che mi pigge
  2. che ti ti piggi
  3. che lê o/a pigge
  4. che niatri piggemmo
  5. che viatri piggiæ
  6. che liatri piggian

Imperfetto

  1. che mi piggesse
  2. che ti ti piggesci
  3. che lê o/a piggesse
  4. che niatri piggescimo
  5. che viatri piggesci
  6. che liatri piggessan

Condizionale

  1. mi piggieiva/piggiæ
  2. ti ti piggiësci
  3. lê o/a piggieiva/piggiæ
  4. niatri piggiëscimo
  5. viatri piggiësci
  6. liatri piggieivan/piggiæn

Imperativo

  1. piggia ti!
  2. piggemmo niatri!
  3. piggiæ viatri!

Participio passato

  1. m. s. piggiou
  2. m. p. piggiæ
  3. f. s. piggiâ
  4. f. p. piggiæ

Gerundio

  1. piggiando