DEIZE
fare baldoria
-
festeggiare allegramente e rumorosamente sciampraddâ
[ʃaŋpraˈdaː] fâ de sciampradde
[ˈfaː de ʃaŋˈpradˑe] rebottâ
[rebuˈtaː] fâ rebòtta
[ˈfaː reˈbɔtˑa] fâ o carlevâ
[ˈfɔ w karleˈvaː] quando la maestra non c’è, gli studenti fanno baldoria
quande a meistra a no gh’é, i studenti sciampraddan
Pe saveine de ciù
Prefisci de-, des- e re-
Comme mensunou da-o E. G. Parodi, Studj Liguri, inte «Archivio glottologico italiano», xiv, 1896, i prefisci zeneixi de-, des- e re- an perso a -e- e piggiou a -i- apreuvo à l’influensa de l’italian. L’é tante dexeñe d’anni defæti che difende, discorrî, risponde, etc. an piggiou o pòsto de defende, descorrî, responde, etc. inta lengua parlâ. E forme in -e- en à tutte e mainee ancon ben ben addeuviæ inta lengua scritta letteräia.
Inte sto diçionäio, consciderou e finalitæ pe-o ciù didattiche che l’animan (che pontan ascì a-o repiggio de çerte forme ciù viaxe, se addescian l’interesse de casañe), se repòrta solo che e forme in -e-. E forme “italianizzæ” in -i- se peuan consciderâ à tutti i mòddi comme perfettamente legittime.
Coniugaçioin
fâ
Indicativo
Presente
- mi fasso
- ti ti fæ
- lê o/a fa
- niatri femmo
- viatri fæ
- liatri fan
Imperfetto
- mi fava/faxeiva
- ti ti favi/faxeivi
- lê o/a fava/faxeiva
- niatri favimo/faxeivimo
- viatri favi/faxeivi
- liatri favan/faxeivan
Futuo
- mi faiò
- ti ti faiæ
- lê o/a faià
- niatri faiemo
- viatri faiei
- liatri faian
Conzontivo
Presente
- che mi fasse
- che ti ti fasci
- che lê o/a fasse
- che niatri femmo
- che viatri fæ
- che liatri fassan
Imperfetto
- che mi fesse
- che ti ti fesci
- che lê o/a fesse
- che niatri fescimo
- che viatri fesci
- che liatri fessan
Condiçionale
- mi faieiva/faiæ
- ti ti faiësci
- lê o/a faieiva/faiæ
- niatri faiëscimo
- viatri faiësci
- liatri faieivan/faiæn
Imperativo
- fanni ti!
- femmo niatri!
- fæ viatri!
Partiçipio passou
- m. s. fæto
- m. p. fæti
- f. s. fæta
- f. p. fæte
Gerundio
- fando, faxendo
rebottâ
Indicativo
Presente
- mi rebòtto
- ti ti rebòtti
- lê o/a rebòtta
- niatri rebottemmo
- viatri rebottæ
- liatri rebòttan
Imperfetto
- mi rebottava
- ti ti rebottavi
- lê o/a rebottava
- niatri rebottavimo
- viatri rebottavi
- liatri rebottavan
Futuo
- mi rebottiò
- ti ti rebottiæ
- lê o/a rebottià
- niatri rebottiemo
- viatri rebottiei
- liatri rebottian
Conzontivo
Presente
- che mi rebòtte
- che ti ti rebòtti
- che lê o/a rebòtte
- che niatri rebottemmo
- che viatri rebottæ
- che liatri rebòttan
Imperfetto
- che mi rebottesse
- che ti ti rebottesci
- che lê o/a rebottesse
- che niatri rebottescimo
- che viatri rebottesci
- che liatri rebottessan
Condiçionale
- mi rebottieiva/rebottiæ
- ti ti rebottiësci
- lê o/a rebottieiva/rebottiæ
- niatri rebottiëscimo
- viatri rebottiësci
- liatri rebottieivan/rebottiæn
Imperativo
- rebòtta ti!
- rebottemmo niatri!
- rebottæ viatri!
Partiçipio passou
- m. s. rebottou
- m. p. rebottæ
- f. s. rebottâ
- f. p. rebottæ
Gerundio
- rebottando
sciampraddâ
Indicativo
Presente
- mi sciampraddo
- ti ti sciampraddi
- lê o/a sciampradda
- niatri sciampraddemmo
- viatri sciampraddæ
- liatri sciampraddan
Imperfetto
- mi sciampraddava
- ti ti sciampraddavi
- lê o/a sciampraddava
- niatri sciampraddavimo
- viatri sciampraddavi
- liatri sciampraddavan
Futuo
- mi sciampraddiò
- ti ti sciampraddiæ
- lê o/a sciampraddià
- niatri sciampraddiemo
- viatri sciampraddiei
- liatri sciampraddian
Conzontivo
Presente
- che mi sciampradde
- che ti ti sciampraddi
- che lê o/a sciampradde
- che niatri sciampraddemmo
- che viatri sciampraddæ
- che liatri sciampraddan
Imperfetto
- che mi sciampraddesse
- che ti ti sciampraddesci
- che lê o/a sciampraddesse
- che niatri sciampraddescimo
- che viatri sciampraddesci
- che liatri sciampraddessan
Condiçionale
- mi sciampraddieiva/sciampraddiæ
- ti ti sciampraddiësci
- lê o/a sciampraddieiva/sciampraddiæ
- niatri sciampraddiëscimo
- viatri sciampraddiësci
- liatri sciampraddieivan/sciampraddiæn
Imperativo
- sciampradda ti!
- sciampraddemmo niatri!
- sciampraddæ viatri!
Partiçipio passou
- m. s. sciampraddou
- m. p. sciampraddæ
- f. s. sciampraddâ
- f. p. sciampraddæ
Gerundio
- sciampraddando